Sitodruk to jedna z ciekawszych metod znakowania. Posiada wiele etapów przygotowalni i zanim nadruk powstanie na odzieży wiele rzeczy należy zrobić z wysoką dokładnością. Jeżeli interesuje Cię ta tematyka, dzisiaj powiemy sobie jak wygląda proces znakowania oraz jak zrobić matrycę do sitodruku.
Proces znakowania sitodrukiem
Sitodruk to metoda znakowania z wieloletnią tradycją. Takie znakowanie wykonywano już wiele lat temu, bez specjalistycznych maszyn. Dzisiaj metoda ta została dopasowana do możliwości technologicznych naszych czasów, ale główne procesy wyglądają bardzo podobnie jak wiele lat temu. Dzięki temu istnieje możliwość wykonania sitodruku w domowej pracowni, wykorzystując podstawowe narzędzia do takiej produkcji. Zanim jednak podejmiemy się takiej produkcji, należy zasięgnąć wiedzy na temat całego procesu. Jednym z bardzo ważnych elementów jest matryca i postaramy się odpowiedzieć na pytanie jak zrobić matrycę do sitodruku.
Matryca sitodrukowa to sita do wykonywania nadruków. Sito to tak naprawdę ramka z naciągniętą siatką, którą należy pokryć światłoczułą emulsją a następnie wraz z kliszą naświetlić światłem UV. Gotowa matryca to utwardzona warstwa emulsji światłoczułej, która nie przepuszcza farby, natomiast nieutrwalona emulsja zostaje wypłukana. To sucha definicja, która na początku może nam nic nie mówić. Dlatego w kolejnej części powiemy sobie jak wygląda cały proces znakowania sitodrukiem w drukarni.
Nadruk sitodruk – proces znakowania
Nadruk sitodruk jest metodą bezpośrednią, co znaczy że znakowanie jest nanoszone bezpośrednio na odzież. Bez dodatkowych folii czy transferów. Jak wspomnieliśmy wcześniej znakowanie sitodrukiem to proces składający się z kilku etapów.
Zaczynamy od przygotowania klisz. Na podstawie pliku graficznego przekazanego do drukarni, należy odseparować wszystkie kolory projektu (chyba, że mamy grafikę jednokolorową). Można wykonywać także nadruki full color, wówczas jednak separacja odbywa się inaczej, ponieważ do druku musi powstać raster.
Następny etap to naświetlanie matrycy – sit. Działa to na zasadzie negatywu – najważniejszym elementem naświetlania, jest wspomniana wcześniej emulsja światłoczuła, która jest przechowywana w ciemni. Emulsja nakładana jest jednolicie na całe sito, a następnie suszona przez kilka minut w specjalnym urządzeniu suszącym sita. Po tym procesie w naświetlarce nakładana jest wcześniej przygotowana klisza na matrycę z emulsją światłoczułą. Matryca zostaje zamknięta w urządzeniu naświetlającym co sprawia że cała powierzchnia emulsji naświetla się i utwardza (poza elementami nadruków z grafiki zamieszczonym na kliszy. W tym miejscu emulsja pozostaje “miękka”).
Kiedy sito zostanie naświetlone, należy przekazać je do mycia. Pod wpływem mycia emulsja w nieutwardzonych miejscach rozpuszcza się, a na sicie w miejscu gdzie nałożona została klisza, tworzą się drobne punkty, przez które później przechodzić będzie farba.
Mycie sita musi odbywać się bardzo ostrożnie, aby emulsja nie była narażona zbyt długo na działanie wody, ponieważ może to uszkodzić efekt. Po umyciu należy ponownie je wysuszyć – jest to ostatni etap w którym można nanieść ewentualne poprawki na sicie.
Sitodruk daje możliwość odwzorowania kolorów wg palety Pantone, co powoduje, że każdy kolor musi być utworzony od początku na podstawie unikalnej receptury. Drukarze korzystając z programu, który wylicza dokładne ilości każdej farby przygotowują farbę o dokładnym kolorze Pantone. W większości przypadków do druku używa się standardowych farb plastizolowych. Sitodruk oferuje szereg innych rodzajów farb, począwszy od farb wodnych (zupełnie bezwonne i nieszkodliwe), a kończąc na farbach z efektami – puchnących, brokatowych czy dających złudzenie szklanego lub kamiennego nadruku.
Przygotowane matryce należy zamocować na jednym z ramion karuzeli sitodrukowej. Jeśli druk odbywa się na karuzeli automatycznej, rakiel samodzielnie rozprowadza równomiernie farbę na powierzchni znakowanego materiału. Drukowana koszulka przechodzi przez kolejne stacje (ramiona karuzeli), w tym te suszące – tzw. flashe, po czym zostaje zdjęta z blatu i przekazana do tunelu suszącego, którego temperatura ustawiana jest zależnie od typu odzieży, materiału i rodzaju stosowanych farb. Kiedy koszulka przejdzie już przez tunel, mamy gotowy produkt. Nadruk jest naniesiony na odzież i będzie służył użytkownikowi na długo!
Czy warto wykonać nadruk sitodrukowy w domu?
Poznaliście już proces znakowania sitodrukiem. Jak widzicie jest to skomplikowany mechanizm, który wymaga wielu przygotowań. Można wykonywać znakowanie sitodrukiem w domu, jednak jeżeli planujesz zrobić odzież dla siebie czy swoich pracowników zdecydowanie prościej będzie przekazać temat do specjalistów, którzy wykonają tą pracę za Ciebie. Znakowanie w domu może być wykonywane w formacie hobbystycznym. Jeżeli jesteś zdecydowany dowiedzmy się w takim razie jak zrobić matrycę do sitodruku?
Na początek należy przygotować elementy matrycy – potrzebujesz stworzyć sito i ramę. Określ wymagany rozmiar i przygotuj cztery listewki. Zbij w ramę i rozpocznij przygotowanie sita. Taką siatkę kupisz w sklepie plastycznym lub możesz zamówić online. Sito napinasz na ramę – bardzo dokładnie i równomiernie, od tego zależy jak nadruk będzie prezentował się na Twoim materiale.
Po przygotowaniu sita, czas na emulsję – ją także kupisz w sklepie plastycznym czy w sklepach online. Po posmarowaniu z obu stron sito musi pozostać na pewien czas w ciemni. Czas na przygotowanie domowej kliszy czyli wzoru. Możesz skorzystać z czarnej kartki papieru, wycinając wzór. Przyklej do siatki i naświetl wzór. Do naświetlania musisz wykorzystać bardzo mocne światło. Ten etap potrwa kilkanaście minut. Po naświetlaniu należy umyć sito.
Po wykonaniu tych czynności czas na drukowanie. Przygotuj swój materiał i rozłóż go na prostej powierzchni. Na górę należy położyć sito. Użyj farby do ubrań i specjalnym raklem przejedź po całości sita, tak by farba przedostała się przez dziurki, które tworzą Twój wzór. Teraz należy pozostawić odzież do wyschnięcia i gotowe!
Wykonywanie sitodruku w domu to pracochłonny proces, przeznaczony bardziej do wykonywania rekreacyjnego znakowania w małych ilościach. Do dużej produkcji zdecydowanie polecamy skorzystać z usług drukarni. Mamy nadzieję, że temat was zainteresował i sami zdecydujecie czy chcecie spróbować własnych sił w znakowaniu czy jednak wolicie skorzystać z pomocy drukarni.